Openbaring 3

thkoppes
19 aug 2023
10 minuten om te lezen

Bijgewerkt op: 30 mrt 2024

Sardes - Openbaring 3:1-6

En schrijf aan de engel der gemeente te Sardes: Dit zegt Hij, die de zeven Geesten Gods en de zeven sterren heeft.

Openbaring 3:1

De gemeente van Sardes zal behoorlijk geschrokken zijn van de brief die ze kreeg van ‘Hem, Die de zeven Geesten van God en de zeven sterren heeft’. De boodschap was duidelijk: ‘Sardes, Ik weet uw werken, u bent geestelijk dood, ook al denkt u dat u leeft.’
Sardes was rijk, door handel in wol, textiel, zalven en goud, er was luxe en welvaart. Twee edelstenen uit de plaatselijke mijnen danken hun naam aan de stad: de sardion en de sardonys.
Als we deze brief goed lezen ontdekken we dat het woord ‘naam’ vaak wordt gebruikt. Het geeft aan hoe goed de Here Jezus deze gemeente en haar leden kent. Al in het eerste vers wordt opgemerkt dat Sardes de naam heeft dat zij leeft.
En vers 4 zegt dat er enkele namen in deze gemeente zijn die hun klederen niet hebben bezoedeld. Ook wordt gesteld dat de naam van de overwinnaar niet zal worden uitgewist uit het boek des levens.
Sardes wordt bestempeld als een geestelijk dode gemeente (vers 1). Dit lijkt een keihard oordeel. Wij zouden zeer aarzelen om zoiets over een gemeente te zeggen. Maar juist zo’n typering kan een schokeffect te weeg brengen. Is het echt zo erg? Jazeker, de Here kent immers de werken van deze gemeente en Hij heeft ze niet vol bevonden voor God.
Er zijn nog enkele personen in de gemeente die hun klederen niet hebben bezoedeld. Dat zijn de trouwe gelovigen. Zij hebben hun leven rein gehouden. Denk niet dat dat in die tijd wel meeviel.
De stad stond als zeer zondig bekend en ook vandaag is het niet eenvoudig om zo’n rein leven te leiden. Voortdurend zullen we ons bewust af moeten wenden van de zonden. Wie bijvoorbeeld enkele seconden naar pornobeelden kijkt, kan al bezoedeld raken door seksuele begeerten. Denk vooral niet dat je er immuun voor bent, maar weet tegelijk dat God je bij wil staan en ook vergeving wil geven als je gestruikeld bent en weer naar Hem terugkeert.

Waarschuwing

Bedenk dan, hoe gij het ontvangen en gehoord hebt, en bewaar het en bekeer u. Indien gij dan niet wakker wordt, zal Ik komen als een dief, en gij zult niet weten, op welk uur Ik u zal overvallen.

Openbaring 3:3

De Here vermaant de gemeente om wakker te worden opdat er weer nieuw leven kan komen. We kunnen niet teren op hoogtepunten uit het verleden, maar moeten steeds weer nieuw verworven kennis toepassen in ons leven, anders ontstaat er stilstand en stilstand is achteruitgang.
We mogen met vallen en opstaan steeds weer leren te vertrouwen op de Here in elke nieuwe situatie en ook nieuwe fase in ons leven.
Altijd weer de Here zoeken totdat Hij komt. Dat zijn de trouwe gelovigen. Zij hebben hun leven rein gehouden.

Belofte

Wie overwint, zal aldus bekleed worden met witte klederen; en Ik zal zijn naam geenszins uitwissen uit het boek des levens, maar Ik zal zijn naam belijden voor mijn Vader en voor zijn engelen. Wie een oor heeft, die hore, wat de Geest tot de gemeenten zegt.

Openbaring 3:5-6

Het is mooi om te zien hoe in deze brief wordt ingespeeld op de leefsituatie van toen, om de boodschap goed te laten landen. Omdat ze hun klederen niet bezoedeld hebben, ontvangen ze juist witte klederen, het teken van reinheid en heiligheid. Juist vanwege de textielindustrie in Sardes zal dit beeld zeker hebben aangesproken.
De kleur wit is ook de kleur van de overwinning (Openbaring 3:5). De naam van deze overwinnaars zal niet worden uitgewist uit het boek des levens, dat alle namen bevat van degenen die behouden worden. Dat sluit nauw aan bij wat gebruikelijk was in Sardes om ter dood veroordeelden te schrappen uit de bevolkingsregisters. De namen van de trouwe gelovigen zullen nooit worden geschrapt uit het boek des levens.
Ze krijgen die witte klederen omdat zij het waardig zijn, zegt vers 4. Deze opmerkelijke zinsnede wordt in Openbaring 4:11 voor God gebruikt (‘Gij, onze Here en God, zijt waardig te ontvangen de heerlijkheid, de eer en de macht’) en in Openbaring 5:12 voor het Lam (‘Het Lam dat geslacht is, is waardig te ontvangen de macht en de rijkdom…’).
Zijn wij het waardig om ook met deze witte klederen bekleed te worden?

Filadelfia - Openbaring 3:7-13

En schrijf aan de engel der gemeente te Filadelfia: Dit zegt de Heilige, de Waarachtige, die de sleutel Davids heeft, die opent en niemand zal sluiten, en Hij sluit en niemand opent. Openbaring 3:7

Filadelfia betekent broederliefde. Het is tekenend dat de Here door dit basiskarakter van de gemeente een geestelijke deur voor het Evangelie kan openen, die niemand kon sluiten. Kerkhistorisch wijst het naar de periode van opwekkingen in Engeland en Amerika in de 18e en 19e eeuw, de zendingbewegingen, het reveil, de bijbelgenootschappen.
Een tijd ook dat er zicht kwam op de grote opdracht, de terugkeer en herstel van Israel en de eindtijd.
Dan de term sleutel Davids, die de Here opent en niemand kan sluiten, het doet herinneren aan Jes. 22:22

Ik zal hem de sleutel overhandigen van het huis van David; wanneer hij opendoet, kan niemand sluiten, wanneer hij sluit, kan niemand openen.

Eljakim werd hofmeester in het huis van David en bepaalde wie mocht naderen tot de koning en wie niet.
Het doet ook denken aan het Verbond van David dat hield in dat er altijd iemand op zijn troon zou zitten. In 2 Samuël 7 belooft de Heer het aan David.

Uw huis en uw koningschap zullen voor immer bestendig zijn voor uw aangezicht, uw troon zal vast staan voor altijd.

2 Samuël 7:6

Voor altijd is eeuwig en dat heeft in de geschiedenis de vraag opgeworpen waarom er eeuwenlang geen koninkrijk was en geen troon in Jeruzalem?
Deze worsteling en het antwoord vinden we in Psalm 89.
Wat een beeld van Jezus die de sleutel van David heeft het Verbond met David, dat een eeuwigdurend verbond is in het koninkrijk Gods. De sleutel is dan de toegang tot het koninkrijk en die sleutel heeft de Here Jezus. Hij bepaald wie er tot de Grote Koning mag naderen en wie niet, en wat een bemoediging voor deze gemeente in Filadelfia.
Het valt op dat de Here Jezus Zich in deze brief bekendmaakt als de Heilige en de Waarachtige. In het boek Jesaja wordt Hij ook vaak zo aangeduid. Hij is het Die heilig is en heilig maakt. Heilig betekent ook afgezonderd van de wereld. Zo is ook deze gemeente, zo zijn ook wij, als we Hem kennen, heilig in Hem.
Afgezonderd van de wereld, afgezonderd voor de dienst van God. De woorden ‘gij hebt kleine kracht’ in Openbaring 3:8 geven aan dat deze gemeente in aantal maar klein was. Een bemoediging voor alle kleine gemeenten, want het gaat er niet om of we groot zijn, maar of we trouw zijn aan de Here Jezus en aan Zijn Woord. Dat wordt beloond!
Er wordt in vers 8 ook gesproken over een geopende deur, die niemand kan sluiten. Deze uitdrukking lezen we eveneens in 1 Kor. 16:9 en 2 Kor. 2:12 en geeft de ruimte aan om het Evangelie te verkondigen. Zien wij de open deuren in onze omgeving? Het is de Here Zelf die zulke geestelijke deuren opent.
Die deur openen we dus niet door onze eigen kracht.

Waarschuwing: geen, wel een bemoediging

Omdat gij het bevel bewaard hebt om Mij te blijven verwachten, zal ook Ik u bewaren voor de ure der verzoeking, die over de gehele wereld komen zal, om te verzoeken hen, die op de aarde wonen.Ik kom spoedig; houd vast wat gij hebt, opdat niemand uw kroon neme. Openbaring 3:10-11

Omdat zij het woord (logos) van de Here om te blijven volharden en verwachten, hebben bewaard, zal Hij hen bewaren voor het uur van de beproeving dat over de hele wereld zal komen. De woorden ‘de hele wereld’ geven deze boodschap een eschatologische lading mee. Maar dwars door dat uur, die korte periode heen, zal deze gemeente worden bewaard.
Let eens op het specifieke ‘u’ in vers 10. Speciaal zij zullen worden beschermd, geeft de grondtekst aan. We mogen uit dit vers dus niet de conclusie trekken dat we de garantie hebben dat alle gelovigen bewaard zullen worden voor het uur van beproeving dat komt. Het is opmerkelijk dat er in Filadelfia – nu een islamitische stad – nog steeds een kleine christelijke gemeente is.
Jezus’ woorden in vers 11 – ‘Zie, Ik kom spoedig’ – zijn duidelijk bedoeld als een bemoediging. In de bijbelse profetie wordt de toekomst vaak gezien als iets dat zeer nabij is. Op geen enkele manier wil dat zeggen dat de profetie daarmee onbetrouwbaar of niet accuraat zou zijn. Het is niet voor niets dat de Here Jezus telkens weer oproept om waakzaam te zijn en Zijn komst te verwachten. Want alleen zo kunnen we voortdurend bereid zijn om Hem te ontmoeten wanneer het moment daar is dat Hij komt en we Hem zullen ontmoeten.

Belofte

Wie overwint, hem zal Ik maken tot een zuil in de tempel mijns Gods en hij zal niet meer daaruit gaan; en Ik zal op hem schrijven de naam mijns Gods en de naam van de stad mijns Gods, het nieuwe Jeruzalem, dat uit de hemel nederdaalt van mijn God, en mijn nieuwe naam. Wie een oor heeft, die hore, wat de Geest tot de gemeenten zegt.

Openbaring 3:12-13

De belofte dat degene die overwint een pilaar zal worden in Gods tempel, spreekt van een leidende positie. Steunpilaren zijn in oud taalgebruik, ook in Gal. 2:9 personen die een dragende functie hadden in een gemeente of organisatie.
Dat zal de mensen in Filadelfia hebben aangesproken, omdat zij kleine kracht hadden, maar de Here heeft andere maatstaven dan mensen.
De tempel van God duidt hier op het hemelse heiligdom waar de troon van God staat. De overwinnaars van Filadelfia krijgen drie nieuwe namen: de naam van God, de naam van het nieuwe Jeruzalem en de nieuwe naam van de Here Jezus. Ze zijn Zijn eigendom en krijgen een bijzondere plaats in het Nieuwe Jeruzalem.

Laodicea - Openbaring 3:14-22

En schrijf aan de engel der gemeente te Laodicea: Dit zegt de Amen, de getrouwe en waarachtige getuige, het begin der schepping Gods.

Openbaring 3:14

Jezus zegt tot de lauwe onverschillige gemeente in Ladicea dat Hij de getrouwe waarachtige Getuige is. Hij is trouw aan zijn Woord en de verbonden. Hij is waarachtig en doet wat Hij beloofd en waarvoor Hij waarschuwt.
Het woord Amen komt even maal voor in Openbaring en zegt: zo zij het, zo is het!
De brief aan Laodicea is voor ons misschien de meest aangrijpende van de zeven brieven. Een brief die wel heel treffend de situatie schetst waarin veel kerken en gemeenten, met name in Europa en Amerika, zich bevinden. Niet koud, niet heet, maar lauw.
Lauw water was waardeloos. Het geeft aan dat de situatie in deze gemeente zeer ernstig is. Zoals je lauw water uitspuugt, zo zal de Here hen uit Zijn mond spuwen.
Is dit niet het probleem van veel christenen en gemeenten in onze tijd? Dat ons geestelijk leven gekenschetst moet worden als lauw. Ook al denken we dat het geestelijk wel goed zit met ons. We hebben aan niets gebrek (vers 17). Ons kerkelijk leven draait toch goed. De opkomst in de diensten is redelijk, hoewel het hier en daar flink terugloopt. De inkomsten stemmen over het algemeen nog tot tevredenheid. Maar is er leven? Staat de Here Jezus centraal? Zijn we vol van Hem?
Wanneer Hij niet centraal staat, zijn we ellendig, jammerlijk, arm, blind en naakt (vers 17). Er is sprake van een geestelijke noodsituatie, en het geeft aan hoe moeilijk in deze tijd de weg te gaan van eenvoud, op de Here gericht leven, geen aandacht te geven aan alle prikkels en de veelheid aan informatie.
De gemeente krijgt de raad van Hem goud te kopen dat in het vuur gelouterd is, opdat ze rijk zullen worden, en witte kleren om hun naaktheid te bedekken, evenals ogenzalf opdat ze weer zullen zien. Als Gods oplossing om de geestelijke lauwheid te verdrijven en de gemeente weer in vuur en vlam voor Hem te zetten.
Wereldgelijkvormigheid is een gruwel voor de Heer omdat het getuigenis waardeloos geworden is, waardoor het geloof geen aantrekkingskracht meer heeft voor de buitenwereld.
Het is opmerkelijk dat in vers 19 wordt gesproken over Gods liefde. Dat zou je nauwelijks meer verwachten in deze brief. Een liefde trouwens, die wel pijn kan doen. Er wordt hier gesproken over bestraffen en kastijden. Bestraffen met de betekenis van weerleggen, corrigeren en kastijden met de betekenis van opvoeden met strenge hand.
Het doel hiervan is bekering. Dat doet Hij niet om ons pijn te doen, maar omdat Hij zo graag wil dat we tot Hem komen en Hem leren kennen.

Waarschuwing

Allen, die Ik liefheb, bestraf Ik en tuchtig Ik; wees dan ijverig en bekeer u. Zie, Ik sta aan de deur en Ik klop. Indien iemand naar mijn stem hoort en de deur opent, Ik zal bij hem binnenkomen en maaltijd met hem houden en hij met Mij.

Openbaring 3:19-20

Het kan zo zijn dat we denken dat het geestelijk wel goed zit, terwijl de Here buiten staat. Dat kan in ons persoonlijke leven zo zijn, maar ook in onze gemeente. Het vraagt om een zelfonderzoek bij onszelf en onze gemeente met het oog op de ernst van deze tijd. Paulus raad de gemeente in Korinthe:

Onderzoek uzelf of gij wel in het geloof zijt.

2 Korintiërs 13:5

In het bekende vers 20 (Zie, Ik sta aan de deur en Ik klop…) wordt dit verder uitgewerkt. Vaak worden deze woorden gebruikt om mensen uit te nodigen de deur van hun hart te openen om tot de Here Jezus te komen. In deze weg is deze tekst al voor velen tot zegen geworden.
Toch is dit niet de diepste betekenis van dit vers. Hier, in de brief aan de Laodicenzen, geven deze woorden aan dat de Here Jezus buiten de gemeente staat. Men voelde zich rijk en dacht nergens gebrek aan te hebben. Ze hadden Hem niet nodig.

Belofte

Wie overwint, hem zal Ik geven met Mij te zitten op mijn troon, gelijk ook Ik heb overwonnen en gezeten ben met mijn Vader op zijn troon. Wie een oor heeft, die hore, wat de Geest tot de gemeenten zegt.

Openbaring 3:21-22

In deze gemeente en in deze tijd waarin wij leven, met name in Europa is de geestelijke strijd zwaar vanwege onverschilligheid tegenover God. De wereld om ons heen lacht om de Here en eren Hem niet als onze Schepper. Maar men maakt wél onbewust gebruik van alles wat de Here geschapen heeft.
Alle mensen zullen voor de Troon van de Messias moeten verschijnen, voor Hem die het begin der schepping Gods is en alle knie zal voor Hem buigen.
Hoe groot is de genade voor de overwinnaars, die in deze geestelijke strijd overwinnen en het geloof vasthouden; zij zullen met de Here zitten op zijn Troon, voor het oordeel over de volken en om met Hem te regeren tot in eeuwigheid.
Mag het ons aanzetten om alle lauwheid uit ons leven te verdrijven, door bekering. Dan mogen we overwinnaar zijn en met Hem zitten op Zijn troon.

Samenvatting

De situaties in deze gemeenten moeten ons alarmeren, omdat de komst van de Here dichtbij komt en wij onze levens op orde moeten maken om klaar te staan als de Here komt. Denk aan de wijze en dwaze maagden.

Efeze: voorbeeld van het gevaar om onze eerste liefde te verliezen.

Smyrna: voorbeeld van het gevaar dat wij het lijden vrezen.

Pergamum: voorbeeld van het gevaar een leerstellig compromis.

Thyatira: voorbeeld van het gevaar een compromis op zedelijk gebied.

Sardes: voorbeeld van het gevaar van traditie, geestelijk dood zijn.

Filadelfia voorbeeld om kleine kracht te bewaren, wachten op Zijn komst.

Laodicea voorbeeld van het gevaar van lauwheid, onverschilligheid.

De Here is gestreng naar de gemeenten, want Hij wil laten zien dat Hij ons liefheeft en dat wij ons van onze afgoden en zonde zullen afkeren en zien op Hem die ons heeft liefgehad en Zich voor ons gegeven heeft.
Lauwe christenen zijn niet waakzaam en hebben niet genoeg olie in hun lampen op de dag dat de Here de "ware" Gemeente zal wegvoeren van de aarde, om haar gelouterd en gereinigd voor Gods troon te brengen.